28 Ağustos 2012 Salı

Apple'ın Samsung'a karşı kazandığı patent davasının anlamı

Geçtiğimiz haftanın sansasyonel haberi Apple'ın Samsung'a karşı açtığı patent ihlali davasını kazanmış olmasıydı.

Bunda en önemli sebep yüksek gözüken tazminat miktarı.Basın genel olarak yüzeysel bir biçimde milyar dolarlık ceza olarak haberi geçti. Yurt dışında bile olay çok detaylı incelenmiyor zira doğrusunu söylemek gerekirse patent davaları sıkıcı ve anlaması zor davalar.

Pek bahsedilmeyen detayları meraklılarına kolay anlaşılabilecek şekilde özetlemek istedim.

  1. Dava Apple'a ait bir kaç patentin Samsung'a ait bir kaç üründe ihlal edildiğine dair açıldı.
  2. Dava jürili bir federal mahkemede görüldü. Jüri seçimi için oturum yapıldı ve yargıç Lucy H. Koh tarafından seçildi.
  3. Apple 4 adet Design ve 3 adet Utility patentin ihlal edildiğini gerekçe gösterdi (Design ülkemizde endüstriyel tasarım denilebilecek ve şekil yönünden koruma sağlayan bir patent. Utility ise işlev yönünden buluşları koruyor)
  4. Patentlere 2007 yılında Apple'ın ilk Iphone'u piyasaya sürmesinden hemen önce başvurulmuş.
  5. Tasarım patentleri genel olarak yuvarlak hatları olan elektronik cihazları korumaya almaya yönelik
  6. Utility patentleri ise menüler, pencereler (örneğin bouncing scroll gibi) ve çoklu dokunmatik arabirimin özellikleriyle ilgili.
  7. Samsung karşılık olarak kendi patentlerinin ihlal edildiğini belirtti. Samsung'un itiraz ettiği patentler ise alt seviye haberleşme alanında alınmış patentler. Mahkeme bunların ihlal edilmediğine karar verdi.
  8. Dava sonucunda jüri Samsung'un "kasıtlı olarak" patent ihlali yaptığına karar verdi.
  9. Kasıtlı olarak ihlal önemli zira hakim jürinin belirlediği 1 milyar dolarlık tazminatı 3 katına çıkartabilir.
  10. Apple davayı açtığında 2.5 milyar dolarlık bir tazminat talep ediyordu.
  11. Samsung ve Apple'ın karara itiraz etmesi bekleniyor yani bu kesin karar değil.
  12. Kararın verilmesinde tek tek patentlerin net olarak ihlali değil de "trade dress" denilen yani genel sunumun taklit edildiği görüşünün ağırlık kazandığı belirtiliyor.
  13. Daha önce Almanya, İngiltere, Hollanda Avustralya gibi ülkelerde açılan davalarda ihlal olmadığına karar verilmişti.
  14. Bu karar kesinleşse bile Android'i yani yazılım platformunu etkilemiyor. Ama konunun muğlaklığı ve bir tehdit oluşturma ihtimali karşısında Google'ı bir açıklama yaparak bu tür davaların yeniliği engelleyecek ve tüketicinin aleyhinde gelişecek şekilde kullanılmaması gerektiği yönünde bir açıklama yapıldı.
  15. Karar sonrasında Apple hisseleri yükselirken (%2: 15 milyar dolar) Samsung hisselerinde düşüş (%7.45: 12 milyar dolar) yaşandı.
Bazı yorumcular 1 milyar dolarlık tazminatın önemli bir miktar olmadığını belirtiyor. Bazıları ise çok büyük kayıp olarak gösteriyor. Bunun sonuçlarını ancak temyiz sonucu belli olduğunda ve zaman içinde göreceğiz. Eğer bu  Samsung veya başka firmaların önünü tıkarsa o zaman Apple için büyük zafer ama tüketiciler için kötü bir durum olur.

Şahsen bu kadar muğlak ve genel istemleri olan patentlerin verilmesi veya verildikten sonra bu denli geniş kapsamlı koruma sağlaması bana doğru gelmiyor. Hele ki jürinin kasıtlı ihlal demesi aşırı bir karar. Iphone piyasaya ilk çıktığında hali hazırda dokunmatik ekranlı ürünler vardı. Akılda kalıcı özelliği ise düzgün uygulanmış multitouch özelliği ve cam ön paneldi.

Ipad veya Galaxy Tab ise uzun süredir zaten olan tablet PC adı verilen ürünlerin yeniden şekillendirilmesinden başka bir şey değil.

Aslında Apple'ın yaptığı şey de bilinen şeyleri bir arada düzgün ve kullanılabilir şekilde sunması. Bunu çok iyi yaptığından çok beğenilen ürünler üretti ve ticari olarak da sağlayabileceği maksimum faydayı elde etti. Kişisel görüşüm Samsung'un Apple'ı ticari zarara uğratmadığı ve Apple'ın patentlerinin çok genel olduğu ve aslında yenilik olmadığı yönünde. Ama çabaları bundan sonra olacakları engellemek için gibi duruyor zira Samsung arayı kapatmak yolunda adımlar atmakta.

CNN'in derlediği ve patent ihlali olduğu belirtilen telefon modellerine ve tazminat miktarlarına bu sayfadan ulaşabilirsiniz.

İhlal edildiği belirtilen patent dokümanlarına aşağıdaki sayfalardan ulaşabilirsiniz.

Utility
http://www.google.com/patents/US7469381
http://www.google.com/patents/US7844915
http://www.google.com/patents/US7864163

Design
http://www.google.com/patents/USD593087
http://www.google.com/patents/USD618677
http://www.google.com/patents/USD604305
http://www.google.com/patents/USD504889

23 Ağustos 2012 Perşembe

Microsoft Logo Değişikliğine Gitti

Yıllardır aynı logoyu kullanan Microsoft tasarımda ufak bir değişiklik yaptı. Zaten sade olan eski logoyu iyice sadeleştirmişler.


Şirket isimlerinin sonuna SOFT sözcüğünü koyarak markalaşmayı seçen Türk bilişim firmalarının da bu trendi takip edip etmeyeceğini bakalım görelim.

Facebook Gerçekten Zor Durumda

Geçtiğimiz 18 Mayıs'ta gerçekleşen halka açılma öncesinde 100 milyar dolar eder mi etmez mi diye sorulan kimilerince en fazla 40 milyar dolar eder denilen Facebook, geçen sürenin ışığında bayağı iyimser fiyat ile halka açılmış olduğu görülüyor. Sansasyon ve haber yapmış olmak adına balonları şişiren bazı çevrelerin senaryoları kısa sürede çöktü sayılır. Çünkü hisse değerleri arzdan iki ayı az bir süre geçmişken 38$'lık halka arz fiyatının yarısına kadar düştü ve 18.75$ ile en düşük değerini gördü. Bu yazıyı yazarken çok az bir toparlanma olsa da düşüş trendini kapatıp kapatmadığı belirsiz. Şu anda şirket değeri en kötümser olmasa da düşük tahmin denilebilecek 40 milyar dolarlık piyasa değerine inmiş durumda. Ancak hatırlatmak gerekirse arzdan önce değeri için 20-30 milyar dolar arası tahmin yapanlar da bulunuyordu.

Böyle olunca da bir süredir spekülasyonlar üretilmeye ve Mark Zuckerberg'in CEO'luktan istifa etmesi veya görevden alnıması gerektiği yönünde haberler yaplmaya başlandı. Zuckerberg'i şıpıdık terlikli genç milyarder ve çağın kahraman adamı olarak gösteren medya şimdi de "Facebook aslında bir balon, üretim yapmıyor net para kazandığı bir mecra yok" şeklinde yorumlara başladı.

Kısmen katılsam da Facebook'un ne olduğunu hala anlamayanlar için olaya yayıncılık-reklamcılık gözüyle bakmalarının yerinde olduğunu söylemek lazım. Hatta bir medya organında çalışan kişilerin bunu anlamıyor olmaları trajik bir durum. İnsanlar hala Facebook tarzı bir sitenin perakende ile para kazanacağını düşünüyorsa yanılıyor. Şahsi fikrim online oyun piyasasından topladıkları paranın bile başarı sayılabileceği. Tabi bu paranın da uzun süreli akacağını düşünmüyorum.

Facebook'un en büyük gelir kaynağı reklamlar. Burada en önemli pazarlama noktası reklamı kişinin ilgi alanları ve kişisel bilgileri doğrultusunda, hedef odaklı bir şekilde yapılması yönünde. Yani yaptığınız tanıtım hemen hedefe ulaşıyor, reklamınızı gören hemen müşteriniz oluyor iması var. Facebook'un basite indirgenmiş iş modeli bu aslında. Ayrıca Facebook bugüne kadar ayrıcalıklı üyelik (platin, altın vs.) gibi yollara gitmedi, göz içine de reklam sokmadı. Böylece belirli bir kaliteyi koruyabildi ve kullanıcı kitlesini artırarak genişledi.

Facebook'un zor durumda olduğunu niye düşündüğüme gelince; Facebook halka açılmadan bu yana, mobil platform üzerindeki reklam alanında olmadığı için eleştiriliyordu. Kullanıcının mobile kaydığını düşünürsek bunca eleştiri içinde çok da boş sayılmaz. Tüm bu eleştiriler, finansal tablodaki karamsarlık ve istifa haberleri üzerine bir anda mobil Facebook üzerinde reklamlar hızla türemeye başladı. Esasında bunlara reklam dahi diyemiyorlar.

Şu anda mobile platformda birkaç türlü reklam yayınlanıyor. Bunlardan bir tanesi Facebook reklam plaftormuna aslında  tam uymayan "arkadaşın seviyorsa sen de seversin" tarzında verilen "Zorla Beğendirme Reklamları". Mobil Facebook'un haber kaynağında iki adet farklı arkadaşımın beğendiği söylenen ürün sayfaları önüme konuluyor. Onlar beğendiği için benim de beğenmem isteniyor. Böylece o sayfalar ileride reklam yaptığında haber kaynağımda gözüküyor. İşte bu demin saydığım çoğu şeyin özeti. Zira arkadaşım beğendiği için benim de beğenmem şart mı? Bu durumda benim sadece arkadaş listem hesaba katılıyor ve benim zevklerim de arkadaşlarım kadar. Yıllarca paylaşımda bulunmadığım kişinin zevkleri beni nasıl ifade edebilir. Esasında bu sayfaları o arkadaşlarımın beğendiğine bile şüpheliyim.

Bir diğer reklam kaynağı da "Trending News" popüler haber olarak bu reklamlar da belirli kaynaklardan ücret karşılığında gösterildiği çok belli olan linkler.

Burada sorun şu. Bu reklamlar çok göz önünde bir yerde yayınlanıyor. Bir nevi çırpınış gibi. Bunlar çok aleni bir yerde ve haber kaynağının kullanılabilirliğini bozuyor. Bir de üstüne üstlük yanlışlıkla beğenme ihtimali var. Bu da bazı korsan websiteleri veya scriptler gibi zorla beğendirmek gibi oluyor. Linkler ve haberler yapmacık duruyor ve benimle hiç alakası olmadığı halde reklam veriyor.

Tüm bunlar düşünülerek ve planlanarak yapılandan çok can havliyle yapılmış hareketler gibi duruyor. Bana sorarsanız zor durumda olduğunu anlamak için bu çırpınışlar bile yeterli. Facebook'u bu tür hareketlerin kurtaracağını düşünmüyorum. Aksine bunlar mevcut kullanıcıları kızdırabilir. Umarım mantıklı bir şekilde bu sıkıntıları atlatırlar. Sonuç olarak Facebook devasa bir yazılım ve faydalı olduğu yanları da var.

Son bir soru. Facebook'un 1 milyar dolar ödeyerek satın aldığı Instagram'ın değeri şimdi acaba ne kadar?

Google Mobile El Yazısı Tanıma

Google geçtiğimiz günlerde mobil platformunda erişilebilirlik adına yeni bir özelliği kullanıma soktu. Artık hiçbir ek yazılıma ihtiyaç duymadan dokunmaktik platformda Google web sayfasında el yazısı tanıma özelliğini kullanabiliyoruz. Alttaki videoda görebileceğiniz gibi el yazısı ile tasarlanmış g düğmesine bastığınızda ekrana yaptığınız dokunuşlar tanınmaya başlıyor ve harf olarak arama kutusuna gönderiliyor.
Şimdilik ne kadar kullanılır bilinmez ama başka bazı uygulamalarda faydalanabilecek bir özellik olabilir.