Dijital Fotoğraf Makinesi Rehberi - Resim Kalitesi

Sensör yazımda bunun dananın kuyruğunun koptuğu nokta olduğunu belirtmiştim. Resim veya Piksel kalitesi çekilen fotoğrafta pikselin aslında ne kadar doğru olduğunun, gerçeğe ne kadar yakın olduğunun değerlendirilmesidir.

Resim kalitesi çok büyük oranda sensör ile ilgili bir konudur.

Pek çok farklı parametre olmasına rağmen resim kalitesinin ölçülmesi pek mümkün değildir. İşin gerçeği en ideal yöntemlerden biri farklı kameralarla farklı ortamlarda çekilen fotoğrafları karşılaştırmaktır.

Burada söz konusu parametreler, renk doğruluğu, şekil doğruluğu, noise (gürültü), dinamik kademe (dynamic range), bozulma (artifact) gibidir.

Bu parametreleri kısaca açıklarsak:

Renk Doğruluğu

Sensör konusunda değindiğim Renk Süzgeci Dizisi tipindeki sensörlerde her sensör pikselinin sadece bir renk yakalaması (aslında ideali her pikselin en az 3 renk yakalamasıdır) ve diğer kısımların interpolasyon yöntemi ile üretilmesi sonucu gerçek renklerde sapma olması mümkündür.

Foveon tipi sensörlerde bu tür renk kaybının daha az olması mümkün olsa da bu sensörler daha yeni sayılabilecek durumdadır.

Şekil Doğruluğu

Lensin sensör üzerindeki pikseli karşılayabilme yeteneğini ifade eder. Bunun ölçülmesi çözünürlük ile mümkündür. Yatay ve dikey olarak ölçülebilir. Lines per pixel height (piksel boyu başına çizgi) birimi ile hali hazırdaki standart tabloların fotoğrafının çekilmesi ile görülebilir. Burada bir noktadan başlayıp ilerledikçe birbirinden ayrılan çizgiler bulunmaktadır. Çekilen fotoğrafta çizgilerin birbirinden ayırt edilebildiği yer kameranın yataydaki veya dikeydeki çözünürlüğünü verir. Örneğin 8 MP'lik bir fotoğraf çekebilirsiniz ama bu teste soktuktan sonra aslında bunun çözünürlüğünün 3MP olduğunu görebilirsiniz. Yani resim 3MP boyutundan 8MP boyutuna yazılım bazlı (interpolasyon, yumuşatma, vb) işlemlerden geçtikten sonra gelmiş oluyor. Bu da bizim fotoğraftaki küçük ayrıntıları görmemizi engelleyen bir unsur oluyor.

Noise (Gürültü)

Noise genel bir kavramdır. Örneğin televizyonlarımızda karlı görüntü bir noise örneğidir.

Dijital kameralarda da sinyal iki parçadan oluşur. Birincisi görmek istediğimiz sinyal ikincisi ise çeşitli nedenlerden oluşabilen istenmeyen noise.

Noise fotoğraflarda tanecik olarak adlandırılabilen grain denen istenmeyen parçaların fotoğraflarda görülmesidir. Noise genellikle düz bölgelerde çoğalır.

Noise sıcaklık ile artan bir durumdur. Ayrıca ISO değeri ile de ilgilidir. ISO değeri ışık duyarlılığını tarif eder. Genellikle dijital kameralar ISO 100 ile çalışır. ISO değeri azaldıkça ışık gereksinimi azalır. Bu gündüz ve dış ortam çekimlerinde geçerlidir. ISO değeri arttıkça ise ışık ihtiyacı artacaktır. Bunun sonucunda ışıksız kısmı görülebilir hale getirmek için yazılım kullanılacak ve noise artacaktır.

Noise mavi ve kırmızı renk kanallarında daha fazladır. Noise gerçek değerden hatalı olduğu için istatistiki olarak ölçülmesi mümkündür. Hata kırmızı kanalda fazla olduğundan kırmızı kanalda standart sapma (red channel standard deviation) ile ölçülebilir. Standart sapma ne kadar düşük ise noise o kadar az demektir.

Dinamik Kademe (Dinamik Alan)

Bu değer tanım olarak bir sensörün üretebileceği maksimum sinyalin gürültü tabanına oranıdır. Gürültü tabanının altında doğru değer almak mümkün değildir.

Pratik işlevine bakarsak Dinamik Alan, kameranın aydınlık ve karanlık, bir başka deyişle gölge ve parlak noktaları düzgün biçimde ayırt etmesiyle ilgilidir. Bu değerin yüksek olması daha kaliteli sonuçlar verir.

Dinamik alanı belirleyen önemli faktörlerden biri sensör boyutu veya bir sensör üzerindeki piksel sayısıdır. Küçük sensörde piksel sayısı artarsa dinamik alan da azalır.

Fotoğraflarda parlama (gerçekte olandan çok daha beyaz) bu kavram ile ilgilidir.

Bozulma

Bozulma, sensör, optik parçalar veya resim işleme sırasında oluşan, görüntüden farklı ve istenmeyen değişikliklerdir.

Bu bozulmalar, parlama, labirent, kromatik bozulma, Moire, köşeleme, JPEG sıkıştırması, keskinleştirme haleleridir.